Siyasal Yönetim Üzerine Bir İnceleme

Salisburyli Johannes tarafından kaleme alınan Policraticus, Orta Çağ siyaset düşüncesinin en kapsamlı ve yaratıcı metinlerinden biridir. Yunancadan türetilen ve uydurma bir sözcük olan Policraticus, Johannes tarafından eserin siyasal muhtevasını yansıtmak için icat edilmiş gibi görünmektedir.

 Policraticus, siyasi teşekkülü insan bedeni gibi bir organizmaya benzetmesi yönüyle özgün bir metin olarak görülür. Policraticus, hükümdarın baş, tebaasını oluşturan unsurların vücudun uzuvları sayıldığı bu benzetmeden hareketle siyasi teşekkülün ancak uzuvların iş birliğiyle varlığını idame ettirebileceğini ortaya koyar. Toplumun bütün kesimlerinin kamu yararını gözeterek yaptıkları hizmet ölçüsünde siyasal toplumda işleve sahip olduğunu dile getirmek, zümreler arasında hiyerarşilerin çok keskin olduğu Orta Çağ toplum yapısı düşünüldüğünde oldukça yenilikçi bir yaklaşımdır. 

Salisburyli Johannes, siyasal teşekkülü bir organizma gibi değerlendirmesiyle, tiranlaşma temayülü ve iktidar ilişkilerini tahakküm çerçevesinde ele almasıyla, Klasik düşünce ile Hristiyan doktrinini incelikli biçimde kaynaştırmasıyla, içerdiği gözlem ve veciz ifadelerle günümüz siyaset düşüncesine çok şey söylüyor.