Osmanlıda Ulaşımın Modernleşmesi

Ulaşım ile haberleşme araç ve sistemleri, 19. yüzyıla kadar fazla bir değişime uğramadan gelmiş, bu alandaki esas değişim ve dönüşüm Sanayi Devrimi'nin ardından ortaya çıkan gelişmelerle yaşanmıştır. 

Bir yandan okyanuslara dayanıklı ve süratli buharlı gemiler sayesinde uzak ve ulaşılmaz olan yerler yakınlaşırken bir yandan da inşa edilen demir yollarıyla kıtaların iç kesimleri de liman şehirleriyle irtibatlandırılır. Böylece değişimden büyük ölçüde bağımsız ve azade olan bu bölgelerdeki geleneksel yaşam büyük bir değişim geçirir. Bu durum, Sanayi Devrimi'nin seri ve ucuz fabrika ürünlerini kıtaların en iç ve kenarda kalmış köşelerine kadar ulaştırıp buralardaki geleneksel üretim tezgâhlarının ortadan kalkmasına ve Sanayi Devrimi'nin bu meydan okumasına karşı buralardaki devletlerin ve toplulukların kısmen kendilerini revize edip dönüştürmelerine yol açar. Bu bağlamda Osmanlı Devleti de Tanzimat dönemiyle hızlandırmış olduğu modernleşme hamlelerine deniz yolları ve demir yollarını da ilave ederek ülkenin en ücra köşelerine kadar ulaşmayı hedeflemiştir. 

Osmanlı tarihi üzerine kıymetli çalışmalarıyla tanıdığımız Prof. Dr. Ali Akyıldız, bu kitabında İstanbul’u merkeze alarak Osmanlı’nın son dönemlerinde deniz ulaşımının geçirdiği evreleri, Galata Köprüsü’nün hikâyesini ve Osmanlı topraklarında demir yollarının gelişim sürecini tüm yönleriyle ele almaktadır.